Fantezi Kesim Pırlanta (Fancy Cut)  Alınırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Sosyal medyanın yaşantımıza girmesiyle birlikte mücevher sektöründeki beğeni tercihleri de değişkenlik göstermeye başladı.  Klasik mücevherler dışında ince montörlü zarif modeller, farklı şekilde kesilmiş pırlantalarla birleşince sosyal medya hesaplarımızı takip eden pırlanta severlerin dikkatini çekmesi kaçınılmaz oldu. "Yuvarlak kesim pırlantalarla ilgili onca yanıtlanmamış soru varken, karşımıza bir de fantezi kesim çıktı” söylemlerini sosyal medyada sıklıkla duymaya başladık.  Bu sebepten dolayı ‘’Fantezi kesim pırlanta alırken nelere dikkat etmeliyim?’’ sorusunun cevabını takipçilerimiz ve pırlanta severler için yanıtladık.

 BAŞLICA FANTEZİ KESİM (FANCY CUT) PIRLANTA TÜRLERİ

Oval Kesim (Oval Cut)

Damla Kesim (Pear Cut)

Yastık(Kuşin) Kesim (Cushion Cut)

Prenses Kesim (Princess Cut)

Zümrüt Kesim (Emerald Cut)

Markiz Kesim (Marquise Cut)

Aşır Kesim (Asscher Cut)

Kalp Kesim (Heart Shape)

Üçgen Kesim (Trillion Cut)

Radyan-Işıklı Kesim (Bu kesim türü, isim haklarının satın alınması sebebiyle  iki farklı şekilde adlandırılır. HRD sertifikalarında ‘Radiant’ olarak geçen bu kesim türü, GIA sertifikalarında ise ‘Cut Cornered Rectangular’ olarak adlandırılır.)

 FANTEZİ KESİM PIRLANTALARDA ORAN

Bütün Fantezi kesim pırlantalarda (fancy cut) en önemli unsur ‘’Ratio’’ yani orandır.

Peki nedir bu oran?

Taşın simetrik ve doğru biçimlendirilmiş olabilmesi için uzunluğun,  genişliğe bölünmesiyle  (uzunluk/genişlik) elde edilen sonuca göre ideal oranın aranmasıdır.

Kesim Türüne Göre Doğru Oranlar

Asscher Cut (Aşır Kesim),  Cushion Cut (Yastık Kesim), Princess Cut (Prenses Kesim) ve Radiant Cut(Radyan Kesim)  pırlantalar için doğru oran 1.00 -1.05 mm olmalıdır. Yani bu dört kesim türü için taşın şeklinin tam kare olması esastır.   Buna ek olarak sadece kare şeklinde kesilmiş Radiant Cut (Radyan Kesim) için doğru oran 1.00 -1.05 mm olmalıdır.

Radyan kesim pırlantalar kare olarak kesilmediği durumlarda Zümrüt Kesim (Emerald Cut) oranları esas alınır. Bu durumda da 1.30 -1.50 mm arasında kesilmiş bir Radiant Kesim Pırlanta dikdörtgen şeklinde bir taş arayanlar için ideal olacaktır.

Pear Shape (Damla Kesim) oranları 1.50-1.70 mm arasında olmalı.

Örnek vermek gerekirse:  1.00 Karatlık damla bir pırlantanın uzunluğu 9.38 mm, genişliği 5.73 mm olduğu zaman doğru oran; 9.38/5.73=1.63 mm şeklinde hesaplanır ve idealdir.

Emerald Cut (Zümrüt Kesim) için doğru oran 1.30-1.50 mm arasındadır.

Örnek vermek gerekirse: 1.00 karatlık Emerald Cut’un uzunluğu 6.21 mm,  genişliği 4.88 mm olduğu zaman doğru oran; 6.21 / 4.88 = 1.30 mm olarak hesaplanır ve sonuç idealdir.

Heart Shape (Kalp Kesim) için doğru oran 0.90 ile 1.10 mm arasında olmalıdır.

Örnek vermek gerekirse:  1.00 ct kalp kesim pırlantanın uzunluğu 6.58 mm, genişliği 7.03 mm olduğu zaman doğru oran;  6.58/7.03=0.935 olarak hesaplanır ve sonuç idealdir.

Marquise Cut (Markiz Kesim) için doğru oran 1.85 -2.10 mm aralığındadır.

Örnek vermek gerekirse:  1.00 karatlık markiz kesim pırlantanın uzunluğu 10.59 mm, genişliği ise 5.34mm olduğu zaman doğru oran; 10.59 / 5.34= 1.98 mm olarak hesaplanır ve sonuç idealdir.

Oval Cut (Oval Kesim) için bir pırlantada doğru oran 1.33-1.66 mm aralığında olmalıdır.

Örnek vermek gerekirse; 1.00 karatlık oval kesim bir pırlantanın uzunluğu 7.50 mm, genişliği 5.60 mm olduğu zaman doğru oran ; 7.50 / 5.60 = 1.33 mm olarak hesaplanır ve sonuç idealdir.

Trillion Cut (Üçgen Kesim) pırlantalar için doğru oran tam 1.00 mm olmalıdır. Fakat 1.00 mm oranı bulmak zor olabilir. Bu sebepten dolayı 1.00-1.10 mm arası kabul görmektedir.

FANTEZİ KESİM (FANCY CUT) PIRLANTALARDA BERRAKLIK SEÇİMİ

Bu konuyu kesim şekillerinin genel davranışlarına göre ortak paydada incelemeye çalışacağız. Bu da sizlerin istediği bilgiye kolayca ulaşmanızı sağlayacak.

Zümrüt Kesim, Aşır Kesim, Prenses Kesim ve Üçgen Kesim pırlantalar alınırken genelde SI2 üstü berraklığı almanızı öneririz. Çünkü bu kesimler yassı bir taç kesimine sahip oldukları için lekeyi çok iyi gizleyemezler. Bu da daha alt kalite berraklığı tercih etmeniz durumunda taşınızdaki lekelerin görünme ihtimalini arttıracaktır. Bahsettiğimiz kesimleri kendi içinde de sınıflandıracak olursak zümrüt kesim(Emerald Cut) ve Aşır Kesim (Asscher Cut) pırlanta alınacağı zaman, VS ya da VVS berraklık tercih edilmelidir. Prenses Kesim (Princess Cut) pırlantalar, Zümrüt ve Aşır kesime göre lekeyi daha iyi gizlese de SI1 ve üzeri berraklık dereceleri kullanıcıya daha tatmin edici sonuçlar verecektir. Kısaca Prenses Kesim ve Üçgen Kesim için sınır SI1 dersek zümrüt kesim ve aşır kesim için de sınır VS2 diyebiliriz.

Oval, Damla, Yastık, Radyan, Markiz, Lalp kesimleri Yuvarlak kesim pırlantalar gibi çoklu faset ve yüksek taç kesimleri olması sebebiyle lekeleri çok iyi gizler. Bu tip kesimlerde bütçenize göre, parlaklığın en yüksek olduğu VVS ile I1 arasında herhangi bir berraklığı seçebilirsiniz.  SI2 ve altı berraklıklar için, lekenin kenarda ya da gözle kolayca görülmeyecek yerde olmasına dikkat etmeniz hem göz zevkiniz ve hem kullanımınız açısından önemlidir.

FANTEZİ KESİM (FANCY CUT) PIRLANTALARDA RENK SEÇİMİ

Fantezi Kesim pırlantaların (Fancy Cut) seçimini yuvarlak kesim pırlantadan ayıran bir diğer fark renk seçimdir. Fantezi kesim pırlantalarda genel görüş, D, E, F, G renklerin tercih edilmesi ya da uçuk sarı renklerin kullanılmasıdır. Bu şekilde yapılan seçimler daha tatmin edici sonuçlar vermektedir. Bu konuyu sizlerle beraber özellikli olarak inceleyelim.

Oval (Oval Cut), Damla (Pear Shape), Yastık (Cushion Cut), Radyan (Radiant Cut), Prenses, (Princess Cut), Markiz (Marquise Cut), Kalp (Heart Shape), Üçgen (Trillion Cut) pırlantalarda G ve üzeri renkler tercih edilmelidir. Bu kesim çeşitlerinde ışığın taşın içinde kırılma biçimi, taşı yuvarlak pırlantaya göre biraz daha sarı göstereceğinden; H-I-J-K renklerinden tercih edilmiş bir pırlanta, renk skalasındaki en kullanışsız tercihlerden olacaktır. Hafif sarı pırlantaları tercih eden bir kullanıcıysanız L-Z renklerine kadar olan renkleri tercih edebilirsiniz. Bunların dışında ise uçuk sarı olarak adlandırabileceğimiz, değerli sarı statüsünde olan ‘’Fancy Yellow’’ grubunu tercih edebilirsiniz.

Özetleyecek olursak tektaş için genellikle beyaz pırlantanın tercih edildiğini göz önünde bulundurursak D, E, F, G gibi yüksek renkler öncelikli olarak tercih edilmelidir.

Emerald Cut ve Asscher Cut için ise D renginden M rengine kadar herhangi bir rengi tercih etmenizde bir sakınca yoktur. Bu kesimlerin açı yüzeyleri basamaklı olduğundan ışığı daha som yansıtır ve daha az açı yüzeyi mevcut olduğundan, taşta bulunan hafif sarılık mücevher üzerinde gözünüzü rahatsız etmez.

Bu kesimi sarı bir tektaş olarak kullanmak istiyorsanız ise bütçenizi bir hayli yükseltmeniz gerekecektir. Basamak Kesim (Step Cut) modeli renk kırılmalarını engellediği için taşın içindeki ana renk kırılmaları yardımıyla yoğunlaşamaz, bu sebeple en az FANCY INSTENSE YELLOW ya da FANCY VIVID YELLOW renkleri tercih edilmelidir.

Özetleyecek olursak O ile Z arası renkler tercih edilmemeli,  fancy renklerde de renk yoğunluğu fazla olan INTENSE, DEEP, VIVID ibareleri pırlanta sertifikasında aranmalıdır.